Tình Yêu Chỉ Là Một Hệ Thống Hóa Chất

Cuối cùng, các nhà khoa học phát hiện rằng. tình yêu của loài người thực sự là do nghiện chất hóa học!

Các nghệ sĩ, nhà thơ và nhà viết kịch đóng góp nhiều quan điểm về TÌNH YÊU, ngoài ra cũng đã có rất nhiều kiến thức hiểu biết của nhân loại về tình yêu. Một điều ai cũng đồng ý là không thể giải thích tình yêu dễ dàng như giải thích vẻ đẹp của cầu vồng. Nhưng giờ đây mọi sự đã đổi thay, các nhà khoa học đang thách thức những quan điểm truyền thống đó, và họ có khá nhiều điều để giải thích về cách thức và lý do tại sao người ta lại yêu nhau.

Chẳng phải đây  là điều hữu ích sao? Các nhà khoa học đã nghĩ vậy. Để bắt đầu , sự hiểu biết về con đường thần kinh điều tiết các mối quan hệ xã hội, có thể dùng để giải thích các khiếm khuyết trong khả năng hình thành các mối quan hệ của con người. Tất cả các mối quan hệ, cho dù họ là giữa cha mẹ với con cái, giữa vợ chồng, hoặc giữa người lao động với các đồng nghiệp của họ, dựa trên khả năng tạo ra và duy trì các mối quan hệ xã hội. Từ đó các khuyết tật có thể được vô hiệu hóa, và được nhận biết rõ ràng, như các rối loạn loại tự kỷ và tâm thần phân liệt - và nhất là chứng trầm cảm nghiêm trọng do bị từ chối trong tình yêu. Nghiên cứu cũng làm sáng tỏ một số hình thức cực đoan của hành vi tình dục. Hiện đang còn tranh cãi rằng có thể là một sự không tưởng chăng, khi xem sự hiểu biết này như một cách cửa dẫn đến một tương lai, nơi mà tình yêu không bao giờ thiếu, bởi vì nó sẽ được cung cấp như một chất hóa học, hoặc thậm chí nhờ ở việc làm thay đổi gen ngay từ lúc thụ thai!

Câu chuyện khoa học của tình yêu bắt đầu một cách ngây thơ với chuột đồng . Loài chuột đồng (vole) là một sinh vật gần gũi, một trong 3% các loài động vật có vú có mối quan hệ một vợ một chồng . Giao phối giữa chuột đồng là một nỗ lực suốt 24 giờ . Sau đó, chúng gắn bó với nhau suốt đời. Chúng thích dành thời gian với nhau, ở với nhau và làm tổ cùng nhau. Chúng tránh gặp bạn tình khác.  Con đực bảo vệ tích cực con cái. Và khi con của chúng được sinh ra, họ trở thành bậc cha mẹ chu đáo với đầy tình cảm. Tuy nhiên, có, một loại chuột đồng khác gọi là chuột đồng núi , không quan tâm đến mối quan hệ đối với bạn tình, ngoài một đêm quan hệ tình dục . Điều là thú vị là những sự khác biệt lớn trong hành vi vừa kể, lại là kết quả của một số ít khác biệt về gen mà hai loài chuột đồng này giống nhau đến 99% , về mặt di truyền .

Tại sao chuột đồng rơi vào tình yêu?

Các chi tiết của những gì đang xảy ra – trong câu chuyện tình chuột đồng- thật là hấp dẫn. Khi chuột đồng quan hệ tình dục, hai hormone gọi là oxytocin và vasopressin được tiết ra. Nếu việc tiết các kích thích tố bị chặn, quan hệ tình dục của chuột đồng trở thành một mối quan hệ thoáng qua, giống như cách của loài chuột núi ngang tàng. Ngược lại, nếu chuột đồng cỏ được tiêm thuốc của các kích thích tố, nhưng bị ngăn cản quan hệ tình dục chúng vẫn tạo thành một ưu tiên cho đối tác lựa chọn của chúng. Nói cách khác, các nhà nghiên cứu có thể làm cho chuột đồng (hoặc bất cứ loại chuột tương đương) rơi vào tình yêu chỉ với một mũi tiêm.

Đối với những gì đang xảy ra và làm thế nào để đạt được những kết quả này nhằm làm thay đổi thân phận con người - đã được tìm thấy khi hóa chất kỳ diệu này đã được tiêm vào các chuột núi :  không có gì khác biệt xảy ra. Điều này chỉ ra rằng, chuột đồng  có các thụ thể cho oxytocin và vasopressin trong vùng não liên quan đến sự khen thưởng, khích lệ, trong khi chuột núi thì không có. Câu hỏi đặt ra là, con người ( một loài trong 3% động vật có vú thường sống một vợ một chồng ) có bộ não tương tự như chuột đồng?

Để trả lời câu hỏi này bạn cần phải đào sâu hơn một chút. Larry Young, một nhà nghiên cứu về các mối kết xã hội tại Đại học Emory, Atlanta, Georgia, giải thích: Não bộ có một hệ thống khen thưởng được thiết kế để khiến cho chuột đồng (và loài người cũng như các động vật khác) làm những gì chúng phải làm. Nếu không có nó, chúng có thể bỏ ăn, bỏ uống và bỏ cả quan hệ tình dục - và kết quả thật là  tai hại. Động vật tiếp tục làm những điều này là bởi vì cơ chế khen thưởng (của cơ thể) làm cho chúng hạnh phúc hơn. Chúng cảm thấy hạnh phúc vì sự tiết ra của một hóa chất gọi là dopamine trong não bộ. Khi một con chuột đồng cái làm tình, có một sự gia tăng 50% mức độ dopamine ở “trung tâm khen thưởng” của bộ não của nó.

Tương tự như vậy, khi một con chuột nhà có quan hệ tình dục nó cảm thấy hạnh phúc vì dopamine. Nó biết rằng quan hệ tình dục là thú vị, và tìm kiếm thêm dựa trên cái cảm xúc xảy ra lần đầu tiên. Nhưng, trái ngược với chuột đồng, chuột nhà không bao giờ tìm cách để giữ mối liên hệ tình dục với một con cái đặc biệt . Chuột nhà không phải là loài một vợ một chồng .

Đây là lúc nói đến vai trò của vasopressin và oxytocin. Các hóa chất này tham gia vào các bộ phận của não để giúp nhận ra các tính năng nổi bật nhằm phân biệt từng cá thể. Nếu gen tạo oxytocin được loại ra khỏi một con chuột trước khi sinh, con chuột sẽ  bị mất trí nhớ xã hội và không còn nhớ những con chuột cái khác, mà nó đã gặp. Điều này cũng đúng tương tự nếu gen vasopressin là bị loại.

Các đặc điểm nổi bật trong trường hợp này là mùi hôi. Chuột núi, chuột nhà và chuột đồng nhận ra nhau bằng mùi. Christie Fowler và các đồng nghiệp tại Đại học bang Florida đã phát hiện ra rằng, trong não của chuột đồng, việc tiếp xúc với con khác giới đã tạo ra tế bào thần kinh mới - đặc biệt là tại các vùng quan trọng đối với bộ nhớ khứu giác. Như thế, có thể là chuột đồng cỏ tạo thành một "hình ảnh" khứu giác về bạn tình của chúng - những động vật gặm nhấm có một cách ghi nhớ tương đương và điều này liên kết với khoái cảm?

Tiến sĩ Young và đồng nghiệp của ông đề cập ý tưởng này trong một bài báo được công bố vào tháng trước trên tạp chí Thần Kinh Học So Sánh. Họ lập luận rằng chuột đồng “nghiện” nhau thông qua một quá trình hài hòa tình dục với trung gian của mùi. Ngoài ra các nhà nghiên cứu còn cho rằng cơ chế khen thưởng liên quan đến sự “nghiện” này đã có thể phát triển tương tự ở động vật một vợ một chồng khác, gốm có cả con người, giúp làm bền vững mối liên kết lứa đôi.

Rồi bạn cũng có thể đối mặt với điều này

Quan hệ tình dục kích thích sự bài tiết của vasopressin và oxytocin trong người, cũng như chuột đồng, mặc dù vai trò của các hormone trong não bộ con người vẫn chưa được hiểu rõ. và không chắc rằng loài người có một bản đồ mùi cỉa bạn tình giống cách mà chuột đồng làm gì, nhưng có những gợi ý mạnh mẽ rằng cặp hormone có thể giải thích về bản chất của tình yêu con người. Trong số những động vật linh trưởng tương đồng với con người đã được nghiên cứu, loài khỉ đuôi sóc một vợ một chồng có mức độ vasopressin gắn tại các “trung tâm khen thưởng” của bộ não của chúng lớn hơn so với khỉ nâu không một vợ một chồng .

Phương pháp tiếp cận khác cũng được tiếp tục làm sáng tỏ câu hỏi. Vào năm 2000, Andreas Bartels và Semir Zeki của Đại học College, London, xác định được ​​vùng của não được kích hoạt bởi tình yêu lãng mạn. Họ đã chọn những sinh viên nói rằng họ điên cuồng trong tình yêu, dùng  một máy quét não, để xem mô hình hoạt động của não .

Kết quả là đáng ngạc nhiên. Để bắt đầu, người ta so sánh một khu vực tương đối nhỏ của bộ não con người được kích hoạt bởi tình yêu, so với tình bạn bình thường. Thật thú vị để thấy sự so sánh đưa đến kết luận rằng ccco1 hàng ngàn sự di chuyển qua lại đã xảy ra trên một bề mặt hạn chế của vỏ não . Điều ngạc nhiên thứ hai là các vùng não hoạt động trong tình yêu khác biệt với các khu vực não kích hoạt bởi các trạng thái tình cảm khác, chẳng hạn như nỗi sợ hãi và sự tức giận. Các bộ phận của não kích hoạt bởi tình yêu bao gồm vùng liên hệ với cảm xúc của ruột, và những vùng tạo ra sự hưng phấn giống như các loại thuốc như cocaine. Vì vậy, trạng thái bộ não của người say mê trong tình yêu không giống như khi trải qua những cảm xúc mạnh mẽ khác, nhưng trạng thái này lại giống như những người hít cocaine . Tình yêu, có thể hiểu theo cách khác, là sử dụng các cơ chế thần kinh giống như cơ chế được kích hoạt trong quá trình nghiện ma túy. Chúng ta giống như loài chuột đồng, nghiện tình yêu theo nghĩa đen của chữ “nghiện”, tiến sĩ Young đã nói như vậy.

Có vẻ rằng, động vật có mối liên kết xã hội mạnh mẽ như vậy vì vị trí của các thụ thể của chúng đối với vasopressin và oxytocin. Tiến hóa đã tác động trên sự phân bố của các thụ thể này để tạo ra các phiên bản xã hội hay không xã hội của các loài chuột . Càng có nhiều các thụ thể trong vùng não liên quan đến “cơ chế khen thưởng”, càng có nhiều các tương tác xã hội hơn. Các nhóm xã hội, và chính tự thân xã hội hình thành nhờ vào các thụ thể này . Nhưng đối với quá trình tiến hóa, để có thể vận hành, phải có sự thay đổi trong từng cá thể giữa những con chuột, và giữa những con người. Và điều này có ý nghĩa thú vị .

Năm ngoái, Steven Phelps, người làm việc tại Emory với Tiến sĩ Young, tìm thấy sự đa dạng lớn trong việc phân phối các thụ thể của vasopressin thụ giữa các cá thể của chuột đồng. Ông cho rằng sự khác biệt này góp phần tạo ra sự khác biệt trong hành vi xã hội của từng cá thể chuột - nói cách khác , một số chuột đồng sẽ có nhiều trung thành hơn những con khác . Trong khi đó, Tiến sĩ Young nói rằng ông và các đồng nghiệp đã tìm thấy rất nhiều sự khác biệt trong gen tạo thụ thể vasopressin ở người. Ông trầm ngâm: Chúng tôi có thể  xem trình tự gen, xem trình tự promoter, để phân loại kiểu gen người cùng mối tương quan đó với lòng trung thành của họ.

Chắc chắn chúng ta có thể sửa chữa những thừa kế di truyền này với kết quả đáng ngạc nhiên. Các nhà khoa học có thể làm tăng khả năng biểu hiện của các thụ thể đặc biệt của chuột đồng, và do đó tăng cường khả năng của các con vật để kết hợp với bạn tình. Và trong năm 1999, Tiến sĩ Young, dẫn đầu một nhóm nghiên cứu, đã lấy gen thụ thể chuột đồng (vole) và đưa nó vào một con chuột nhà (vốn có tình ái lăng nhăng ). Chuột biến đổi gen do đó trở nên chung thủy với người bạn đời của mình.

Yêu, hãy yêu tôi

Quét não của những người đang yêu cũng là cách giúp khoa học thấu hiểu chi tiết các hình thức khác nhau của tình yêu. Helen Fisher, một nhà nghiên cứu tại Đại học Rutgers và là tác giả của một cuốn sách mới về tình yêu *, cho thấy rằng có ba hương vị của tình yêu:  sự ham muốn, tình yêu lãng mạn và sự gắn bó lâu dài. Có một số chồng chéo nhưng xey1 về bản chất, chỉ có ba hiện tượng riêng biệt, với hệ thống cảm xúc và động lực riêng cùng với các hóa chất đi kèm. Các hệ thống này đã tiến hóa để thúc đẩy sự giao phối, sự  kết đôi và sự nuôi dạy con cái.

- Ham muốn, tất nhiên, liên quan đến một ham muốn tình dục. Jim Pfaus , một nhà tâm lý học tại Đại học Concordia tại Montreal, nói rằng cái cuối cùng của quan hệ do ham muốn xác thịt cũng tương tự như tình trạng phê ma túy. Một loạt những thay đổi hóa học xảy ra , bao gồm cả sự gia tăng nồng độ serotonin, oxytocin, vasopressin và thuốc phiện nội sinh (tức chất tự nhiên của cơ thể giống heroin). "Điều này có nhiều chức năng như, để thư giãn cơ thể, tạo ra niềm vui và cảm giác thỏa mãn, và có lẽ liên hệ đến các tất cả các chức năng khác mà con người từng trải nghiệm".

- Tình yêu lãng mạn tức tình trạng rơi fall in love (đôi khi được gọi là ám ảnh). Đây là sự thăng hoa, từ cái ham muốn tình dục đơn thuần, khiến một người chỉ muốn kết đôi chung sống với duy nhất một người bạn đời cụ thể. Trạng thái này được đặc trưng bởi cảm xúc của niềm vui, lo sợ bị từ chối, suy nghĩ ám ảnh về đối tượng. Một số nhà nghiên cứu cho trạng thái tinh thần này có thể có cùng các chất hóa học thần kinh với giai đoạn hưng phấn của bệnh rối loạn lưỡng cực (Bipolar Disorder). Tuy nhiên, công trình của Tiến sĩ Fisher lại cho rằng các hành vi thực sự của những người đang yêu - như sự cố gắng tìm sự đáp lại của bạn tình - giống như rối loạn ám ảnh cưỡng chế (Obcessive-Compulsive Disorder).

Một câu hỏi được đặt ra, liệu ta có thể "điều trị" tình trạng “yêu lãng mạn” này về mặt lâm sàng, như trị liệu chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD). Cha mẹ của những thanh thiếu niên rơi vào tình yêu mê đắm có thể cần muốn biết câu trả lời này. Tiến sĩ Fisher cho thấy điều này là có thể. Thực sự, có thể ức chế cảm xúc của tình yêu lãng mạn , nhưng chỉ ở giai đoạn đầu của nó. OCD đặc trưng ở mức độ thấp của một hóa chất trong cơ thể gọi là serotonin. Các loại thuốc như Prozac hoạt động bằng cách giữ serotonin ở trong não lâu hơn bình thường, vì vậy nó có thể ngăn chặn cảm xúc lãng mạn (romantic feeling). Điều này cũng có nghĩa là người dùng thuốc chống trầm cảm có thể gây nguy hiểm cho khả năng yêu đương của họ. Nhưng một khi tình yêu lãng mạn bắt đầu một cách nghiêm túc, nó là một trong những động lực mạnh nhất trên trái đất. Tiến sĩ Fisher cho biết nó mạnh hơn cơn đói. Cung câp một lượng serotonin nhỏ sẽ không thể kiềm chế được nó.

Nhưng tình yêu lãng mạn là không ổn định - không phải là một nền tảng tốt cho việc nuôi dưỡng con cái. Chính giai đoạn cuối cùng của tình yêu, sự gắn bó dài hạn, khiến cha mẹ hợp tác trong nuôi dạy con cái. Trạng thái này, tiến sĩ Fisher cho biết được đặc trưng bởi cảm giác bình tĩnh , an ninh, thoải mái xã hội và hòa nhập cảm xúc.

- Bởi vì ba cơ chế đó độc lập nên chúng có thể hoạt động cùng một lúc - với kết quả nguy hiểm. Như Tiến sĩ Fisher giải thích, "Bạn có thể cảm nhận sự gắn bó thật sâu đậm với người phối ngẫu dài hạn, trong khi bạn vừa có thể cảm nhận tình yêu lãng mạn đối với một người khác! Có khi bạn cảm thấy ham muốn tình dục ngoài cả hai đối tượng kể trên! Tính độc lập này có nghĩa là con người có thể yêu nhiều hơn hơn một bạn tình tại cùng một thời điểm và tình huống dẫn đến ghen tuông, ngoại tình và ly hôn – Khả năng này cũng đến sự phóng túng và chế độ đa thê, với khả năng có thêm con ngoại hôn. Hành vi này góp phần lợi ích cho tương lai về mặt di truyền'. Như Tiến sĩ Fisher nhận xét, "Chúng ta đã không được thiết kế để được hạnh phúc nhưng được thiết kế để sinh sản và truyền giống"

Các giai đoạn của tình yêu khác nhau đôi chút giữa hai giới. Ví dụ Ham muốn được đánh thức dễ dàng hơn ở nam giới bằng cách kích thích thị giác hơn là trường hợp cho phụ nữ. Đây có lẽ là lý do tại sao sản phẩm khiêu dâm thị giác là phổ biến hơn với người đàn ông.

Và mặc dù cả đàn ông và đàn bà bày tỏ tình yêu lãng mạn với cường độ giống như nhau, và đều thu hút bạn tình ở các điểm chung như tin cậy, tốt bụng, khỏe mạnh, thông minh trình độ học vấn, lại có một số khác biệt đáng chú ý giữa lựa chọn của đàn ông và của đàn bà. Những người đàn ông luôn bị thu hút bởi tuổi trẻ và nhan sắc của đàn bà, trong khi đàn bà bị thu hút bởi tiền bạc, giáo dục và chức vị của đàn ông. Khi một người đàn ông già, xấu xí đi ra phố tay trong tay với một người nữ trẻ đẹp, hầu hết mọi người cho rằng người đàn ông là kẻ đang giàu có và quyền lực.

Những điều ngốc nghếch

Tất nhiên, tình yêu không phải chỉ là gen. Yếu tố văn hóa và xã hội, và sự học tập, cũng đóng vai trò lớn. Yêu ai và yêu như thế nào trong quá khứ chính là yếu tố quyết định quan trọng để anh ấy hoặc cô ấy có khả năng để rơi lại vào tình yêu tại bất kỳ thời điểm nào trong tương lai là . Điều này là do động vật - bao gồm cả loài người - học hỏi từ trải nghiệm tình dục và xã hội của họ. Kích thích xảy ra một cách rất tự nhiên. Nhưng để thành công lâu dài trong việc kết đôi, đòi hỏi một sự thay đổi, bắt đầu từ lúc còn ngây thơ về tình trạng này, đến lúc hiểu biết chính xác về các yếu tố dẫn đến sự kích thích do những phần thưởng do quan hệ tình dục, tình yêu và sự gắn bó đem lại. Đối với một số người, điều này có thể liên quan đến hoa, sô cô la và những lời ngọt ngào. Dĩ nhiên những điều này được học từ trải nghiệm cuộc sống.

Nếu con người bị quy định bởi những trải nghiệm của họ, điều này có thể giải thích tại sao một số người có xu hướng lập lại các hẹn hò cùng một " kiểu" của bạn tình nhiều lần . Các nhà nghiên cứu nghĩ rằng, con người đã phát triển một "bản đồ tình yêu" khi trưởng thành. Đó là một kế hoạch có chứa nhiều điều mà ta đã học, đã biết được là rất hấp dẫn. Bảng điểm “bên trong” này là một cái gì đó mà mọi người sử dụng để đánh giá sự phù hợp đối với bạn tình. Ý tưởng cho rằng con người được sinh ra vốn đã có một mẫu cụ thể về người bạn đời " phù hợp với khát vọng của mình… là sai! Nghiên cứu về sự lựa chọn bạn tình, bằng các cặp song sinh giống hệt nhau, cho thấy rằng sự phát triển của bản đồ tình yêu cần có thời gian, và có tính ngẫu nhiên.

Công trình nghiên cứu trên những con chuột, bởi các nhà nghiên cứu như Tiến sĩ Pfaus, tự hỏi liệu mẫu của các tính năng tìm thấy hấp dẫn bởi một cá nhân được hình thành trong một giai đoạn quan trọng của sự phát triển hành vi tính dục. Ông nói rằng ngay cả ở loài động vật không thích kết đôi, chẳng hạn như chuột nhà, các tính cách này có thể được định hình qua trải nghiệm về phần thưởng thụ hưởng từ hoạt động tình dục. Chuột nhà có thể nhờ trải nghiệm mà trở nên thích một mẫu bạn tình đặc biệt nào đó - ví dụ bằng cách liên tưởng so sánh các phần thưởng tình dục do một vài dấu hiệu chỉ dẫn nào đó, chẳng hạn như mùi chanh thơm của bạn tình khác giới. Những nghiên cứu này có thể giúp sự hiểu biết về sở thích tình dục không bình thường. Ví dụ bệnh sùng bái (fetishism) của con người là bệnh luôn phát triển rất sớm, và hầu như không thể thay đổi được. Các người sùng bái kết nối các vật thể như chân, giày dép, đồ chơi nhồi bông và thậm chí cả bóng bay…tức những thứ có mối liên hệ hình ảnh với kinh nghiệm tình dục thời ấu thơ, nhằm thỏa mãn nhu cầu tình dục .

Như vậy, tình yêu với tất cả vinh quang của nó, thực sự chỉ là một trạng thái hóa học có nguồn gốc di truyền và do môi trường xung quanh tạo ra! Nhưng tất cả các nghiên cứu này lại dẫn đến những câu hỏi khác. Nếu các nhà khoa học có thể làm cho một con chuột dễ hòa nhập (dễ kết đôi) hơn, thì ta có thể tạo ra một con người dễ hòa nhập (kết đôi) hơn không? Và một người yêu nhiều là gì ? Một vài người thậm chí còn nghĩ rằng sẽ có ngày "công nghệ của thiên đường"  sẽ giúp xóa bỏ những “chất sinh học tạo ra đau khổ” của con người! Chẳng phải đây là một ý tưởng rất tuyệt vời.

Và thời gian trôi qua

Tiến bộ trong việc dự đoán kết quả của mối quan hệ, và thông tin về nguồn gốc di truyền của lòng trung thành, cũng có thể làm cho việc đề nghị kết hôn giống như nộp đơn việc - với kiểm tra y tế, di truyền và tâm lý. Nếu các dự đoán đó là đủ tin cậy thì công ty bảo hiểm sẽ có trả tiền khi bạn ly hôn? Và khi máy quét não (scanners) trở nên rẻ hơn, phổ biến rộng rãi hơn, thì từ là một công cụ nghiên cứu nó trở thành công cụ có thể sử dụng để xác định tình yêu của từng con người có bản chất như thế nào? Có thể nào trong tương lai sẽ có câu trả lời cho những câu hỏi như : Người phối ngẫu của bạn thực sự yêu bạn hay không ? Hoặc chồng của bạn còn giữ nguyên ham muốn sau khi góp gạo nấu cơm chung ?

Về vấn đề thuốc. Bỏ qua sự cổ vũ của Tiến sĩ Fisher, có thể nào thuốc cũng giúp mọi người có được tình yêu, hoặc thuốc có thể sửa chữa các mối quan hệ bị phá vỡ? Có lẽ là không!. Tiến sĩ Pfaus nói rằng những loại thuốc này có thể tăng cường một phần nào đó của "trải nghiệm tình yêu" nhưng nhanh chóng mất tính hiệu quả vì tính chất đặc biệt của vấn đề. Và nếu một cặp vợ chồng chia tay với tình yêu, thuốc sẽ chẳng có khả năng giúp được gì cả. Tiến sĩ Fisher cũng không tin rằng bộ não có thể khắc phục cảm giác chán chường đối với ai đó - ngay cả tiêm với số lượng rất lớn của dopamine.để giải quyết khó khăn giữa hai vợ chồng! Tuy nhiên, bà tiến sĩ ấy nghĩ rằng sử dụng serotonin có thể giúp ai đó vượt qua một mối tình tệ bạc trong thời gian nhanh hơn. Bà cũng cho thấy các loại thuốc có thể lừa bộ não, để ta vẫn còn cảm thấy tình yêu lãng mạn, trong một mối quan hệ lâu dài, bằng cách tạo nên những điều mới lạ cho lứa đôi. Bất kỳ hoạt động nào kích thích cũng đều làm tăng mức độ dopamine, và do đó có thể gây ra cảm giác lãng mạn, như một tác dụng phụ. Đây là lý do tại sao ngày nghỉ lễ có thể khôi phục lại được niềm đam mê. Vẫn luôn biết rằng tình yêu lãng mạn chỉ là một loại đặc biệt của chất hóa học. Các nhà khoa học đang bắt đầu cho thấy thế nào sự thật.

Nguồn:  http://www.economist.com/node/2424049
Người dịch: Phạm Doãn